เป็นไหม? อยู่ ๆ ก็มีเรื่องราวให้นอนไม่หลับ หัวใจมันกระสับกระส่าย ทำให้เครียดจนนอนไม่หลับ ได้แค่คิดวนไปจนรู้ตัวอีกทีก็ตี 5 เข้าไปแล้ว หากใครกำลังเจอกับประสบการณ์แบบนี้อยู่ แต่ไม่รู้ว่าจะมีวิธีรับมือกับความเครียดอย่างไรให้มีประสิทธิภาพ ซึ่งก่อนจะไปหาตัวช่วยนอนหลับใด ๆ ขั้นแรกลองมาสำรวจถึง 5 สาเหตุของความเครียดที่หลายคนยังไม่รู้ แล้วมาทยอยดูวิธีแก้เครียดนอนไม่หลับจากแต่ละสาเหตุไปพร้อมกันดีกว่า แล้วคนส่วนใหญ่เครียดเรื่องอะไร มีวิธีรับมืออย่างไรบ้าง มาดูไปพร้อมกันเลย!
สาเหตุ 1: เป็นคนสู้งาน แต่งานสู้กลับ!
การขยันทำงานหนักอาจเป็นอีกหนึ่งหนทางไปสู่ความสำเร็จในวันข้างหน้า อย่างไรก็ดี การโหมทำงานหนักและกดดันตัวเองในการทำงานบ่อยครั้งอาจนำไปสู่ภาวะเครียดสะสม ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้หลายคนนอนไม่หลับก็เป็นได้
การทำงานหนักจนงานเริ่มสู้กลับนี้ ไม่ได้ส่งผลแค่ให้เกิดความเหนื่อยล้าทางกายและใจเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อพฤติกรรมในหลาย ๆ ด้าน เช่น นอนไม่หลับ ตื่นเร็วกว่าปกติ ตลอดจนมีความเบื่อหน่าย วิตกกังวล และหากปล่อยไว้ไม่รีบดูแล อาจพัฒนาไปเป็นโรควิตกกังวลและซึมเศร้าได้เช่นกัน
ดูแลตัวเองอย่างไร?
สำหรับใครที่เครียดจนนอนไม่หลับเนื่องจากงานเป็นเหตุ ขอแนะนำให้ลองหาเวลาจัดการสิ่งแวดล้อมรอบตัวใหม่ เพื่อเปลี่ยนบรรยากาศและปรับความรู้สึกเดิม ๆ อีกทั้งยังควรจัดสรรการทำงานให้อยู่เฉพาะแค่เวลางานเท่านั้น จากนั้นจึงใช้เวลาว่างเพื่อฮีลใจตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย การหากิจกรรมอย่างดูหนัง ฟังเพลง หรือแฮงเอาต์กับเพื่อน ตลอดจนวางแผนไปเที่ยวโดยไม่นำคอมพิวเตอร์ติดตัวไปด้วย เพื่อสร้างการพักผ่อนให้แก่ตัวเองจริง ๆ
สาเหตุ 2: ติดกรอบ Perfectionist
ถึงแม้ทุกคนจะบอกตัวเองเสมอว่า บนโลกนี้ไม่มีอะไร Perfect แต่ในทางความรู้สึกแล้ว เมื่องานและ สิ่งรอบตัวไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ หลาย ๆ ครั้งก็นำมาซึ่งความเครียดที่ทำให้นอนไม่หลับได้เช่นกัน และยิ่งพบเจอกับการแข่งขันสูง ทั้งในเรื่องการเรียน ที่ทำงาน หรือแม้แต่การใช้ชีวิตที่พบเห็นได้จากโซเชียลมีเดีย ก็มีส่วนสำคัญที่ทำให้หลายคนกดดันตัวเอง และกลายเป็น Perfectionist ได้เช่นกัน
หลายคนเชื่อว่า การเป็น Perfectionist นั้นเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นแค่กับตัวเองเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้ว Perfectionist จะประกอบไปด้วย 3 ประเภทหลัก คือ 1) Self-Oriented Perfectionism ที่ตั้งมาตรฐานให้แก่ตัวเอง 2) Other-Oriented Perfectionism ที่ตั้งมาตรฐานความสมบูรณ์แบบให้แก่ผู้อื่น และ 3) Socially-Prescribed Perfectionism หรือผู้เชื่อว่าตนเองจะได้รับการยอมรับก็ต่อเมื่อสมบูรณ์แบบตามกรอบบางอย่างหรือความคาดหวังทางสังคม
แต่ไม่ว่าจะเป็น Perfectionist ประเภทไหนก็ล้วนแล้วแต่มาพร้อมกับความเครียดและความกดดันที่อาจสะสมระยะยาว จนกลายเป็นปัญหาสุขภาพกายและใจในอนาคตได้เช่นเดียวกัน
ดูแลใจตัวเองอย่างไร?
วิธีแก้เครียดนอนไม่หลับสำหรับคนเป็น Perfectionist คือ การสร้างนิสัยที่ยอมรับความผิดพลาดที่เกิดขึ้นโดยไม่กลับมาโทษตัวเอง อยากให้คิดไว้เสมอว่า บนโลกนี้ไม่มีอะไรสมบูรณ์แบบ และความผิดพลาดทั้งหมดที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องธรรมชาติ ไม่นานก็จะหาทางแก้ไขได้ ดังนั้น จึงควรให้อภัยตัวเองและผู้อื่น
นอกจากนี้ คนที่เครียดจนนอนไม่หลับ เพราะความเป็น Perfectionist ของตัวเอง ยังควรให้เวลาตัวเองในการปรับลดมาตรฐานเรื่องต่าง ๆ เพื่อลดความเครียดและความกดดันที่อาจเกิดขึ้น ตลอดจนค่อย ๆ พยายามทำงานและทุกเรื่องในชีวิตด้วยความสบายใจและสร้างความคาดหวังในระดับตามสมควรเท่านั้น
ที่สำคัญ ก่อนนอนทุกครั้งอาจลองหาตัวช่วยนอนหลับที่เป็นการผ่อนคลายร่างกายและจิตใจ ไม่ว่าจะเป็นการนั่งสมาธิ การยืดเส้นสาย การอ่านหนังสือสบาย ๆ ตลอดจนการใช้น้ำมันหอมระเหยเพื่อช่วยให้นอนหลับได้ง่ายยิ่งขึ้น
สาเหตุ 3: ชอบเอาคุณค่าของตัวเองไปผูกกับปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้
สาเหตุสำคัญที่ทำให้หลายคนเครียดจนนอนไม่หลับอยู่บ่อยครั้ง คือ การนำคุณค่าของตัวเองไปผูกกับปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้
ไม่ว่าจะเป็นการกระทำในอดีตที่ไม่สามารถกลับไปแก้ไขได้ ความคิดเห็นของผู้อื่น หรือบางคนอาจนำคุณค่าของตนเองไปผูกติดเข้ากับงาน และเมื่อลูกค้าคอมเมนต์กลับมาในทิศทางที่ไม่ดี ก็รู้สึกว่าตัวเองไร้คุณค่า หรือแม้แต่การทะเลาะกับคนที่รัก เพราะคาดหวังให้แต่ละคนเป็นไปตามความคิดของเรา ก็ส่งผลให้เกิดความเครียดที่สะสมจนทำให้มีปัญหาการนอนได้เช่นเดียวกัน
อย่างไรก็ดี หากปล่อยไว้นานเข้า นอกเหนือจากการนอนไม่หลับแล้ว ความเครียดจากความคาดหวังและการยึดโยงคุณค่าของตัวเรากับสิ่งที่ไม่สามารถควบคุมได้ อาจพัฒนากลายเป็นปัญหาสุขภาพจิต อีกทั้งความเครียดสะสมยังนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพร่างกายด้านอื่น ๆ ในอนาคตเช่นกัน
แก้ไขอย่างไรให้ใจสงบ?
ก่อนที่จะไปผูกใจเจ็บกับใคร หรือเหตุการณ์ที่ผ่านมาแบบไหน ทุกคนต้องตั้งสติและเข้าใจว่า บนโลกนี้มีทั้งปัจจัยที่เราสามารถควบคุมได้ และปัจจัยที่อยู่นอกเหนือความควบคุมของเรา
หากตอนนี้กำลังเครียดเพราะปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้ อย่างความคิดเห็นของผู้อื่น การกระทำของคนที่รัก ตลอดจนเหตุการณ์ในอดีตที่ไม่สามารถกลับไปแก้ไขได้ สิ่งที่สามารถทำได้ คือ ค่อย ๆ ปล่อยวาง ตลอดจนบอกตัวเองเสมอว่า สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ไม่สามารถใช้เป็นตัวชี้วัดคุณค่าของเราได้ ซึ่งถือเป็นวิธีแก้เครียดนอนไม่หลับที่ต้องปรับตั้งแต่ความคิด เพื่อปรับเปลี่ยนชีวิตให้ดีขึ้นนั่นเอง
สาเหตุ 4: เผลอชอบเปรียบเทียบกับคนอื่น
เคยไหม? อยู่ ๆ ก็รู้สึกไม่มีความสุขกับชีวิต เพราะดันไปเห็นคนนั้นคนนี้มีชีวิตที่ดีกว่าในทุก ๆ ด้านผ่านโซเชียลมีเดีย หากใครกำลังเป็นทุกข์ มีอาการนอนไม่หลับ เพราะรู้สึกว่าตัวเองทำได้ไม่ดี หรือเป็นไม่ได้ในแบบใคร ไม่แน่ว่าตอนนี้อาจกำลังรู้สึกเครียดจนนอนไม่หลับ จากการเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นอยู่ก็เป็นได้
อย่างไรก็ดี แม้การเปรียบเทียบจะทำให้เกิดการพัฒนาตัวเองได้ แต่การเปรียบเทียบที่เกินพอดี หรือ การไม่รู้จักวิธีรับมือกับความรู้สึกแย่หลังจากเปรียบเทียบนั้น อาจนำมาซึ่งความเครียดสะสม ซึ่งเป็นต้นตอของโรคร้าย และสุขภาพใจที่อ่อนแอลงได้เช่นกัน
หยุดเปรียบเทียบไม่ได้ แต่ดูแลใจได้!
แม้นิสัยชอบเปรียบเทียบและชอบแข่งขันจะเป็นเรื่องธรรมดาที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน และถึงหลายคนจะเข้าใจดีว่าการเปรียบเทียบนั้นเป็นเรื่องที่แย่ แต่ในความเป็นจริงแล้ว คนส่วนใหญ่กลับพบว่า การเลิกเปรียบเทียบนั้นเป็นเรื่องที่ยากมาก เนื่องจากมนุษย์เราเป็นสัตว์สังคมที่ต้องอยู่ร่วมกันมากมาย
ดังนั้น วิธีแก้เครียดนอนไม่หลับจากสาเหตุที่ชอบเปรียบเทียบจนเครียดสะสม สามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงตั้งสติให้ทันกับความรู้สึกที่เกิดขึ้นจากการเปรียบเทียบ ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกน้อยเนื้อต่ำใจ ตลอดจนความรู้สึกแย่ที่ตัวเองดีไม่พอ จากนั้นต้องแยกชีวิตของตัวเองออกจากผู้อื่นอย่างชัดเจน สุดท้ายจึงเริ่มมองหาข้อดีในชีวิตตัวเองโดยไม่ต้องเปรียบเทียบกับใครให้รู้สึกแย่หรือดีขึ้น เท่านี้ทุกคนก็สามารถพอใจกับชีวิตตัวเองได้ และมีความสุขมากขึ้นแล้ว
สาเหตุ 5: ติดกรอบความคิดเดิมแบบวนลูป
หลายคนอาจมีความคิดวนไปวนมาในหัวอยู่เป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงาน เรื่องความสัมพันธ์ การเรียน หรือแม้แต่เรื่องในชีวิตประจำวันทั่วไป ซึ่งบางครั้ง การคิดวกวนไปมาแบบนี้อาจทำให้หลายคนเครียดจนนอนไม่หลับ คิดเรื่องนั้นไปต่อเรื่องนี้ แม้จะไม่มีจุดเชื่อมโยงกันก็ยังสามารถคิดต่อไปได้ หากปล่อยไว้ไม่รีบดูแล อาจสะสมและส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ตั้งแต่การนอนหลับไม่เพียงพอจนประสิทธิภาพในการทำงานและใช้ชีวิตลดลงไป
หยุดคิดไม่ได้ ทำอย่างไรดี?
หากอยู่ ๆ ก็มีเรื่องราวให้นอนไม่หลับอยู่บ่อยครั้ง ก่อนจะคิดวกวนทั้งคืนวุ่นวายจนนอนไม่หลับเข้าไปกันใหญ่ ขอแนะนำวิธีแก้เครียดนอนไม่หลับง่าย ๆ โดยการให้ลองกลับมาตั้งสติดูสักนิดว่า ตอนนี้กำลังคิดเรื่องอะไรอยู่ และเรากำลังปล่อยตัวเองให้ไหลไปกับความคิดด้านไหนบ้าง และเรื่องที่คิดอยู่นี้เป็นเรื่องที่สามารถควบคุมได้หรือไม่
เช่น บางคนอาจคิดวนเรื่องความผิดพลาดในอดีต ในขณะที่หลายคนอาจกังวลถึงอนาคตที่ยังมาไม่ถึง หรือบางคนอาจนอนไม่หลับจากความโกรธ เสียใจ และความเครียดที่สะสมมานาน แต่ไม่ว่าจะเครียดเรื่องใด หากกำลังคิดวนอยู่ แนะนำให้ลองนั่งสมาธิ ผ่อนคลายใจให้อยู่นิ่ง ๆ จากนั้นค่อย ๆ ทบทวนต่อไปว่า ความคิดนี้เป็นแบบนี้ ทำไมถึงคิดอยู่ และหากเป็นเรื่องใดที่ควบคุมไม่ได้ก็ให้ค่อย ๆ ปล่อยวางลงไปนั่นเอง
เพียงเท่านี้ ทุกคนก็สามารถเท่าทันกับความเครียดที่ส่งผลต่อการนอนหลับได้แล้ว หลังจากสำรวจสาเหตุความเครียดที่นำมาฝากนี้ อย่าลืมมองหาตัวช่วยนอนหลับที่จะช่วยให้ทุกคนเข้าถึงการพักผ่อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่าง Sabai Arom ที่มาพร้อมกับน้ำมันหอมระเหยแท้จากธรรมชาติ 100% เบลนด์กลิ่นพิเศษเป็นมิตรคู่หมอนของคนนอนไม่หลับอย่างแท้จริง สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ Facebook: Sabai Arom หรือโทร 097-264-2401
